Parzenie kawy w domowym zaciszu może okazać się fascynującą przygodą, jednak tylko wtedy, gdy wiesz, jak umiejętnie zabrać się za cały ten proces. Jednym z czynników, który ma duży wpływ na smak i aromat przygotowanego napoju, jest odpowiednia grubość zmielonych ziaren. Nic więc dziwnego, że to na ten etap należy zwrócić szczególną uwagę. Zobacz zatem, jakie wyróżniamy style mielenia kawy i jak grubość zmielonych ziaren może wpływać na smak kawy.
Style mielenia ziaren – kawa grubo czy drobno mielona?
Głównym celem każdego baristy jest dążenie do kontrolowanej ekstrakcji, a mianowicie do utrzymania odpowiedniego ciśnienia oraz czasu ekstrakcji. Zwracając uwagę na te czynniki, możemy swobodnie balansować ilością związków aromatycznych zawartych w kawie, co w konsekwencji wpływa na jej smak i aromat. Niezwykle istotnym aspektem na tym etapie jest również stopień mielenia ziaren, który przekłada się na mniejszą lub większą powierzchnię podczas kontaktu ziaren z wodą. W uproszczeniu mówiąc – drobniejsze lub grubsze mielenie sprawia, że woda szybciej lub wolniej przechodzi przez ziarna, co decyduje o czasie parzenia kawy oraz wydajności ekstrakcji.
W branży kawowej wyróżniamy 4 podstawowe stopnie mielenia kawy:
- kawa bardzo drobno mielona o pudrowej konsystencji;
- kawa drobno mielona o konsystencji proszku, która jest nieco drobniejsza od cząsteczek cukru;
- kawa średnio mielona, której konsystencję możemy przyrównać do piasku;
- kawa grubo mielona, w której ziarenka mają wielkość porównywalną do kryształków soli gruboziarnistej.
Styl mielenia kawy a metoda jej parzenia
Jeżeli na co dzień korzystasz z ekspresu ciśnieniowego, to w Twoim przypadku sprawa jest prosta – wybierasz paczuszkę ulubionej kawy ziarnistej i nie przejmujesz się kwestią mielenia ziaren. Za ten proces odpowiada wbudowany w ekspresie młynek do kawy. Jeżeli natomiast przygotowywanie kawy jest dla Ciebie prawdziwym rytuałem, któremu poświęcasz nieco więcej czasu i uwagi, to pewnie wiesz, że możesz skorzystać z wielu alternatywnych metod parzenia kawy, m.in. w dripperze, chemexie, aeropressie czy też kawiarce.
Jaki styl mielenia kawy należy zastosować w przypadku konkretnych metod? Oto nasze wskazówki:
- Osobom korzystającym z tradycyjnych kawiarek polecamy wybór średnio mielonych ziaren. Metalowe sitko umieszczone w kawiarce posiada stosunkowo duże otwory, przez które zbyt drobno zmielona kawa może się przedostać, co w efekcie może zaburzyć proces jej parzenia. Dobrze, by kawa mielona do kawiarki była na tyle drobna, by po umieszczeniu jej na dłoni wciąż widoczne były drobinki.
- Korzystanie z aeropressu również wymaga tego, by umieszczać w nim średnio mielone ziarna, jednak o grubości większej niż dla kawiarki.
- Jesteś miłośnikiem parzenia kawy w dripperze lub ekspresie przelewowym? W Twoim przypadku doskonałym wyborem będą nieco grubiej zmielone ziaren kawy, które następnie należy umieścić się w specjalnym filtrze (papierowym, metalowym lub materiałowym) i przepuścić przez nie wodę.
- W french pressie wykorzystujemy ziarna jeszcze grubsze niż do drippera o konsystencji grubszego piasku. Podczas tej metody parzenia kawa ma długi kontakt z wodą, dlatego też nie powinna być zmielona zbyt drobno.
- W chemexie, podobnie jak w french pressie, ziarna kawy powinny mieć konsystencję drobnego żwirku, co pozwoli na uzyskanie aromatycznej kawy, bez posmaku goryczki.
Grubość ziaren kawy a jej smak i aromat
Uważa się, że im krótszy jest czas parzenia kawy, tym drobniej powinny być zmielone jej ziarna. Zasada ta najlepiej tłumaczy to, dlaczego w ekspresie do kawy najlepszym rozwiązaniem są drobno mielone ziarna, w kawiarkach średnie, natomiast w przypadku metod alternatywnych powinny być one nieco grubsze. Każda próba przełamania tych schematów może niestety prowadzić do pogorszenia jakości przygotowanego napoju.
Styl mielenia kawy ma duży wpływ na jej smak i aromat. Jeżeli zdecydujemy się na zbyt drobne zmielenie ziaren, należy się spodziewać, że uzyskany napar będzie zbyt mocny, cierpki i gorzki. Co więcej, drobne ziarna o konsystencji proszku sprawiają, że na kawie nie wytworzy się charakterystyczna crema.
Z drugiej strony, zbyt grube ziarna powodują, że kawa będzie zbyt słaba i wodnista, ponieważ podczas parzenia przepuszcza za dużo wody. Niestety, w tej sytuacji również nie możemy liczyć na aksamitną piankę – crema powstanie, jednak utrzyma się tylko przez krótki czas na powierzchni kawy. W związku z tym grube ziarna kawy są polecane wyłącznie do przyrządzania tych naparów, które parzymy przez dłuższy czas.
Jak prawidłowo zmielić kawę?
Do wyboru masz dwie opcje – kupić gotowe opakowanie kawy, której ziarna zostały już zmielone pod Twój wybrany styl parzenia lub zdecydować się na samodzielne mielenie ziaren przy użyciu młynka do kawy – elektrycznego lub mechanicznego. Jeżeli chodzi o pierwszy wariant, to jest on zdecydowanie wygodniejszy, zwłaszcza jeżeli nie mamy doświadczenia w mieleniu ziaren. Na opakowaniu zazwyczaj umieszczana jest informacja na temat tego, do jakich metod parzenia można wykorzystać ziarna, co jest dużym ułatwieniem dla domowego baristy.
Niektóre osoby preferują jednak wyłącznie własnoręczne mielenie ziaren kawy, dlatego też im polecamy zakup młynka do kawy, dzięki któremu będą mogli przyrządzić wyśmienitą kawę, zgodną z wybranym przez nich stylem parzenia. Do dyspozycji mamy następujące rodzaje młynków do mielenia kawy:
- żarnowe i nożowe – my zdecydowanie polecamy wybór młynków żarnowych, które zapewniają precyzyjny, płynny i równy przemiał ziaren, co ma duży wpływ na smak kawy. Co ważne, młynki żarnowe nie przecinają ziaren, a jedynie je ścierają, co pozwala na zachowanie pełnego ich profilu smakowego;
- młynki ręczne i elektryczne – tutaj już istotne są głównie osobiste preferencje osoby, która będzie przygotowywać kawę. Młynki elektryczne nie wymagają użycia siły i szybciej mielą ziarna, natomiast młynki ręczne są ciche i bezawaryjne, dzięki czemu wciąż zyskują duże uznanie wśród miłośników klasyki.
Na koniec chcielibyśmy przypomnieć, że kawa mielona nie jest tym samym, co kawa rozpuszczalna. O ile kawa mielona pozwala na przyrządzenie wyśmienitego napoju o wyjątkowym smaku i aromacie, o tyle kawa rozpuszczalna ma mniejszą zawartość kofeiny i z reguły jest przygotowywana z gorszej jakości ziaren, dlatego też uzyskany napój jest słabszy i gorszy w smaku. My polecamy więc inwestowanie wyłącznie w dobrej jakości kawę ziarnistą lub mieloną pod Twój ulubiony styl parzenia.